بلاگ

اگه بخواهیم یه تعریف کلی داشته باشیم ازش  میتونیم بگیم نقشه برداری زیر زمینی ، از بکار گیری روشهای خاص نقشه برداری و استفاده از تجهیزات خاص برای تعیین موقعیت نقاط زیر سطح زمین است. نقشه برداری زیرزمینی یکی از شاخه‌های تخصصی علم ژئوماتیک است.

تجهیزات خاص نقشه برداری زیر زمین شامل:

1-مترهای معمولی.

2-طول یابهای الکترونیکی (edm) و وسایل جانبی مخصوص آنها برای کار در زیر زمین
وسایل اندازه گیری زاویه در زیر زمین:
3-تئودولیت معمولی
4-تئودولیتهای آویزان
5-تئودلیتهای لیزری
6- ژیروتئودولیتها

وسايل اندازه گيري زاويه در زير زمين:

1- تئودوليت معمولي
۲- تئودوليت هاي آويزان
۳- تئودليت هاي ليزري
۴- ژيروتئودوليت ها

انواع شاخص در نقشه برداری زير زمينی:

1- شاخص هاي منعكس كننده
۲- شاخص هاي شفاف يا شيشه اي
۳- شاخص هاي قابل آويزان

وظایف نقشه بردار زیرزمینی :

• فاصله یابی مستقیم
• فاصله یابی غیر مستقیم
• اندازه گیری زاویه معادن
• اندازه گیری ارتفاع در معدن و تونل
• برداشت عوارض
• ترسیم نقشه و تعیین مسیر
• کنترل پیشروی تونل

نقشه برداری زیر زمینی به چه منظور است ؟

برای اندازه‌گیری، ثبت و تجزیه و تحلیل ساختارهای زیر سطح زمین مورد استفاده قرار می‌گیرد. از معادن و تونل‌ها گرفته تا خطوط انتقال آب و گاز، این روش نقشه برداری نقش مهمی در برنامه‌ریزی و اجرای پروژه‌های زیرزمینی دارد.

مانند:

نقشه‌برداری زیرزمینی یکی از شاخه‌های حیاتی مهندسی نقشه‌برداری است که به طراحی و اجرای پروژه‌های زیرزمینی مانند تونل‌ها، معادن و شبکه‌های مترو اختصاص دارد. این نوع نقشه‌برداری به دلیل شرایط خاص زیرزمین، از جمله تاریکی و رطوبت، نیاز به تجهیزات و تکنیک‌های تخصصی دارد.

روش های کلی نقشه برداری :

روش اول، روش ژئودزی است که بیشتر اوقات از این روش برای نقشه‌ برداری زیر زمینی استفاده می‌ شود.

روش دوم، روش فتوگرامتری یا برد کوتاه است که تنها در مقطع ‌برداری و کارهای بسیار دقیق از آن استفاده می ‌شود.

روش سوم، روش هیدروگرافی است که برای معادن و تونل ‌های آبی استفاده می‌ شود؛ زیرا امکان نقشه‌ برداری زمینی وجود دارد.

کاربردهای اصلی نقشه‌برداری زیرزمینی:

طراحی تونل‌ها و معادن: نقشه‌برداری زیرزمینی برای تعیین مسیر حفاری و طراحی سازه‌های زیرزمینی ضروری است. این اطلاعات به مهندسان کمک می‌کند تا با دقت بیشتری عملیات حفاری را انجام دهند و مشکلات احتمالی را شناسایی کنند.

استخراج منابع طبیعی: این نوع نقشه‌برداری در استخراج معادن و شناسایی لایه‌های معدنی کاربرد دارد. با استفاده از داده‌های نقشه‌برداری، مهندسان می‌توانند به راحتی به منابع معدنی دسترسی پیدا کنند.

ایمنی و تحلیل ریسک: نقشه‌برداری زیرزمینی اطلاعات ارزشمندی درباره نوع خاک، سنگ‌ها و ویژگی‌های زمین‌شناسی ارائه می‌دهد. این داده‌ها به تیم‌های ایمنی کمک می‌کند تا خطرات احتمالی را پیش‌بینی و مدیریت کنند.

پروژه‌های عمرانی: در پروژه‌های عمرانی مانند ساخت بزرگراه‌ها، شبکه مترو و دفن زباله‌های هسته‌ای، نقشه‌برداری زیرزمینی نقش کلیدی دارد. این نوع پروژه‌ها نیازمند مطالعات گسترده‌ای برای تعیین نوع خاک و شرایط محیطی هستند.

تحقیقات علمی: همچنین، در تحقیقات زمین‌شناسی و محیط زیستی، نقشه‌برداری زیرزمینی برای شناسایی ساختارهای پیچیده زیرسطحی و تجزیه و تحلیل داده‌ها استفاده می‌شود.

با توجه به پیچیدگی‌های موجود در محیط‌های زیرزمینی، از جمله تاریکی مطلق و فضای محدود، استفاده از تجهیزات خاص مانند چراغ‌های ایمنی و سیستم‌های تهویه ضروری است. این ویژگی‌ها باعث می‌شود که نقشه‌برداری زیرزمینی نه تنها یک تخصص فنی باشد بلکه نیازمند دقت بالا و رعایت اصول ایمنی نیز باشد.

مزایای نقشه برداری زیر زمینی :

شناسایی دقیق ساختارها: این روش به شناسایی و تحلیل ساختارهای زیرزمینی کمک می‌کند، که برای طراحی ایمن تونل‌ها و چاه‌ها ضروری است.

تحلیل ریسک و ایمنی: نقشه‌برداری زیرزمینی اطلاعات مهمی درباره نوع خاک و سنگ‌ها ارائه می‌دهد که به تیم‌های ایمنی در تحلیل ریسک و برنامه‌ریزی برای کاهش خطرات کمک می‌کند.

بهینه‌سازی طراحی: با استفاده از داده‌های دقیق، مهندسان می‌توانند طراحی‌های بهینه‌تری برای تونل‌ها و معادن انجام دهند که منجر به کاهش خطرات ناشی از ریزش یا نشت آب می‌شود.

پشتیبانی از پروژه‌های عمرانی: این نوع نقشه‌برداری در پروژه‌های عمرانی و ساخت زیرساخت‌ها، مانند مترو و خطوط لوله، به دلیل نیاز به دقت بالا در تعیین مسیرها و کنترل جابه‌جایی‌های زمین بسیار حیاتی است.

معایب نقشه برداری زیر زمینی:

خطرات ایمنی: احتمال ریزش تونل‌ها و تخریب ساختارهای زیرزمینی وجود دارد که می‌تواند به حوادث جدی منجر شود. همچنین، وجود گازهای خفه‌کننده و اشتعال‌زا در فضاهای کم‌نور، خطرات بیشتری را به همراه دارد.

محدودیت فضا و تجهیزات: فضای کار محدود در زیر زمین باعث کاهش دقت و آزادی عمل نقشه‌بردار می‌شود و استفاده از تجهیزات معمولی را دشوار می‌سازد.

عدم دسترسی به فناوری‌های ارتباطی: در زیر زمین، سیگنال‌های GPS و دستگاه‌های ارتباطی مانند بی‌سیم معمولاً کار نمی‌کنند، که این امر می‌تواند فرآیند نقشه‌برداری را مختل کند.

تکانه‌ها و لرزش‌ها: عملیات حفاری‌های دیگر ممکن است باعث لرزش و تکانه‌هایی شود که تراز دستگاه‌های نقشه‌برداری را به هم می‌زند.