بلاگ

مقدمه

آشکار سازی تغییرات عبارت است از کاربرد مجموعه داده های چند زمانه با هدف تشخیص پهنه هایی که کاربری آن ها در فواصل مختلف تصویر برداری تغیراتی داشته اند ، این تغییرات ممکن است ناشی از تغیرات پوشش در کوتاه مدت مانند برف و یا سیلاب ، تغییرات کابری چون توسعه شهری و یا تبدیل اراضی کشاورزی به کاربری های مسکونی و صنعتی باشد .

امروزه سنجش از دور فناوری سیستم اطلاعات جغرافیایی از جمله تکنولوژی های برتر و کار آمد در بررسی تغییرات محیطی محسوب میگردند . 

مطالعات آشکارسازی تغییرات کاربری و پوشش اراضی و همچنین مدیریت منابع دهه های اخیر شناخته شده است که تاثیر به سزایی بر مدیریت اراضی و برنامه ریزی شهری داشته است.

کابرد سنجش از دور در اراضی

تغیرات کاربری اراضی :

با بررسی تغیرات کاربری اراضی روند های مربوط به فرایند های جنگل زدایی خریب بیابان زایی و از دست رفتن تنوع زیستی در یک منطه مشخص میشود

امروزه فن آوری سنجش از دور به عنوان یک راهکار ارزشمند در جهت شناسایی منابع طبیعی ، به ویژه در روند تهیه نقشه های کاربری اراضی ، در مناطق ، مختلف جهان به صورت علمی مورد استناد قرار می گیرد با توجه به اینکه تغییرات در کاربری اراضی سطوح وسیع و گسترده شکل میگیرد امروزه محققان مختلفی با تکیه بر قابلیت های سنجش از دور و در دسترس بودن تصاویر ماهواره ای از روش ها تکنینک های مختلفی در پژوهش و پروژه های کاربردی به ارزیابی و پایش تغیرات کاربری اراضی پوشش گیاهی از جمله جنگل ها پرداخته اند.

تعین نوع و حدود کاربری اراضی :

استفاده از سامانه گوگل ارث انجین به منظوره پردازش تصاویر ماهواره ای و تهیه نقشه کاربری اراضی ، یکی از روش هایی است که اخیرا مورد توجه پژوهش گران در نقاط مختلف جهان قرار گرفته است.

در تهیه نقشه های کاربردی اراضی ، در مناطق مختلف جهان به صورت عملی مورد استناد قرار می گیرد

روش های مختلفی  برای پایش و ارزیابی پوشش گیاهی و اراضی جنگلی با استقاده از علم سنجش از دور وجود دارد یکی از روش های بهره گیری از شاخص های پوشش گیاهی است

شاخص پوشش گیاهی از پر کاربرد ترین نمونه های محاسبات باندی می باشند که به منظور محاسبه درصد پوشش گیاهی ، بررسی انواع پوشش گیاهی ، وضعیت سبزینگی یک منطقه طی دوران های مختلف به کار می روند.

شاخص EVI

شاخص پوشش گیاهی بهبود یافته برای بهبود شاخص NDVI به وسیله بهینه سازی سیگنال های پوشش گیاهی در محدوده شاخص سطح برگ با استفاده از انعکاس باند آبی توسعه یافته است.

مزیت های سنجش از دور در اراضی

کاهش هزینه‌ها و صرفه‌جویی در زمان: استفاده از فناوری‌های دورسنجی و داده‌های ماهواره‌ای باعث کاهش هزینه‌های میدانی و صرفه‌جویی قابل توجه در وقت می‌شود، چرا که امکان پایش گسترده و سریع مناطق وسیع فراهم می‌آید.

دقت و سرعت بالا در تشخیص تغییرات: داده‌های سنجش از دور امکان مشاهده و تشخیص دقیق تغییرات در الگوی پوشش و کاربری اراضی را در بازه‌های زمانی مختلف فراهم می‌کنند که این امر به برنامه‌ریزان و سیاستگذاران کمک می‌کند تا روند تغییرات را به‌خوبی تحلیل کنند.

امکان پایش مناطق غیرقابل دسترسی: این فناوری قابلیت ارائه اطلاعات از مناطق کوهستانی، مناطق با شرایط سخت آب و هوایی یا سایر مناطق دورافتاده را دارد که دسترسی میدانی به آن‌ها دشوار است.

  دسترسی به داده‌های تاریخی و تحلیل روندهای بلندمدت: تصاویر ماهواره‌ای ثبت شده در طول زمان امکان تحلیل تغییرات محیط زیستی از گذشته تا حال را فراهم می‌آورند و به پیش‌بینی وضعیت آینده کمک می‌کنند، که این ویژگی برای مطالعات منابع طبیعی و تغییرات اقلیمی بسیار حیاتی است.

امکان استفاده در برنامه‌ریزی و مدیریت پایدار: داده‌های سنجش از دور به مدیران محیط زیست، برنامه‌ریزان شهری و منابع طبیعی کمک می‌کند تا تصمیمات آگاهانه‌تری برای حفاظت، بهره‌برداری بهینه و مدیریت پایدار منابع اتخاذ کنند.

  قابلیت ترکیب با سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی (GIS): استفاده از داده‌های سنجش از دور همراه با GIS امکان تحلیل‌های مکانی پیچیده، مدلسازی تغییرات و پیش‌بینی روندهای آتی را فراهم می‌آورد

کاربردهای متنوع در حوزه‌های مختلف: از جمله پایش جنگل‌ها، کشاورزی، منابع آبی، مناطق ساحلی، و بررسی اثرات تغییرات اقلیمی که همه این‌ها با دقت و پوشش گسترده داده‌های ماهواره‌ای قابل انجام است.

  افزایش دقت طبقه‌بندی کاربری اراضی: با استفاده از تصاویر با رزولوشن مکانی بالا و تکنیک‌های پیشرفته پردازش تصویر می‌توان طبقه‌بندی دقیق‌تری از کاربری اراضی داشت که برای برنامه‌ریزی‌های توسعه‌ای و محیط زیستی حیاتی است.

نتیجه:

 تصاویر رقومی سنجش از دور از قابلیت بالایی در مدیریت منابع طبیعی برخوردارند که یکی از مهم­ترین آنها آشکارسازی تغییرات پوشش و کاربری اراضی است. در حال حاضر با استفاده از تکنیک­های پردازش تصویر و مقایسه چندزمانه داده­های سنجش از دور می­توان تغییرات کاربری اراضی را در طی دوره­های زمانی مشخص نموده و با کسب آگاهی از نسبت تغییرات، تغییرات پوشش و کاربری اراضی آتی را پیش­بینی نموده و نسبت به مدیریت آنها اقدام نمود.